با حضور رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی کتاب «زبان فارسی افغانستان» رونمایی شد
روز هفتم ـ 1
روابط عمومی خانه ادبیات افغانستان: کتاب «زبان فارسی افغانستان» با حضور رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نمایشگاه کتاب تهران رونمایی شد.
صبح چهارشنبه 17 اردیبهشت (ثور) 1393، در هفتمین روز از حضور افغانستان در بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، کتاب «زبان فارسی افغانستان» اثر دکتر علی رواقی با حضور رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دکتر محمدسرور مولایی رونمایی شد.
سرای اهل قلم در نخستین ساعت کاری خود در روز چهارشنبه، شاهد رونمایی از کتاب «زبان فارسی افغانستان» بود که حسن قریبی، گردانندگی این برنامه را بر عهده داشت. در این نشست تخصصی، دکتر غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: «زبان فارسی، سرمایه بزرگی برای سه ملت افغانستان، ایران و تاجیکستان است. باید از ارزش این سرمایه آگاه باشیم. ما در سرزمین زبان فارسی زیست فکری میکنیم و همیشه باید در حفظ کیان این سرزمین بکوشیم. در اهمیت زبان فارسی همین بس که زبان فارسی نماد اقتدار فرهنگی سه ملت و عامل پیوند مشترک ماست».
دکتر حداد عادل در بخش دیگری از سخنانش با سپاسگزاری از دکتر رواقی در آفرینش کتاب «زبان فارسی افغانستان» گفت: «دکتر رواقی تلاش کرده است دانش جدیدی را به نام گونهشناسی زبان فارسی وارد زبانشناسی کند. زبان فارسی گونههای متعددی دارد که گونههایش با گویشهای آن فرق دارد. ایشان با بررسی علمی ویژگیهای گونههای زبان فارسی فرارودی و افغانستان در قالب دو کتاب زبان فارسی فرارودی و افغانستان، مواد اولیه را برای شناخت علمی گونههای زبان فارسی در اختیار علاقهمندان قرار داده است».
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با برشمردن سودمندیهای انتشار این اثر چنین افزود: «این اثر سبب آشنایی با همخوانیها و ناهمخوانیهای زبان فارسی در سه کشور و علمیسازی آن میشود. همچنین درک متقابل میان اهل فکر و قلم را در سه کشور فارسیزبان آسانتر میکند. افزون بر آن، از تحقیقات گونهشناسی میتوان برای تصحیح متون زبان فارسی کمک گرفت. به جز آن، تحقیقات یادشده به کمک واژهگزینی میآیند و زمینهای برای تألیف فرهنگ جامع زبان فارسی فراهم میکنند».
در ادامه این نشست علمی، دکتر علی رواقی با بیان اینکه نزدیک به ده سال برای نگارش این اثر صرف شده است، درباره «زبان فارسی افغانستان» گفت: «این اثر، دومین کار من برای بررسی سرگذشت واژگان فارسی از قرن سوم تا کنون است. این اثر، مشکلگشای خوانش و تصحیح متون فارسی است و قدم بعدی ما، نگارش فرهنگ فارسی فرارودی و افغانستان است که بعد به تلفیق هر سه گونه زبان فارسی میانجامد. البته از توجه به گونه فارسی کاربردی در هندوستان هم غافل نیستیم».
دکتر رواقی در بخش پایانی سخنانش گفت: «شناخت متون و گونهها به شناخت دشوار و ناشناخته واژگان شاهنامه کمک میکند. اکنون میتوان گفت شاهنامههای موجود بیش از 1500 غلط فاحش و افحش دارند. بنابراین، تصحیح دوباره شاهنامه نیاز ملی سه کشور افغانستان، ایران و تاجیکستان است».
دکتر محمدسرور مولایی، سومین سخنران این نشست علمی بود که با شادباش به ملتهای افغانستان، ایران و تاجیکستان برای انتشار کتاب «زبان فارسی افغانستان» و سپاسگزاری از خدمت بزرگ دکتر رواقی به فرهنگ مشترک گفت: «ایجاد شاخه مطالعاتی در عرصه زبان فارسی افغانستان در فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضرورت دارد. این اثر از منظر افغانستانیها معنادار است و انتشار این اثر در فرهنگستان هم پیام مهمی دارد. تلقی عامه از فرهنگ و زبان افغانستانیها غلط است که این اثر میتواند این ذهنیت غلط را اصلاح کند. به یقین، این اثر، سند زنده، مستند و مستحکمی است برای نشان دادن پویایی زبان فارسی در افغانستان».
دکتر مولایی در ادامه سخنانش افزود: «کار دکتر رواقی بر پایه نظریه علمی گونهشناسی مبتنی است و در روشهای دقیق فرهنگنویسی و ثبت واژگان معتبر است. ایشان از 1600 منبع افغانستانی بهره گرفته و شواهد مرجع این اثر، داستانهاست که با فرهنگ عامه ارتباط نزدیکی دارد. مقایسه ضمنی واژگان افغانستانی با فرارود هم انجام شده است که اهمیت کار را دوچندان میکند».
عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی در پایان گفت: «امیدوارم انتشار کتاب «زبان فارسی افغانستان»، تلنگری باشد به اهل زبان و فرهنگ افغانستان تا فرهنگ گویشهای افغانستانی را گرد آورند. خدمتهای دکتر رواقی در تصحیح زبان فارسی کاری نیست که به تازگی شروع شده باشد. از سال 1346 با دکتر رواقی آشنایی پیدا کردم و ایشان همیشه مشغول تحقیق و پژوهش بوده اند. انجام اینچنین فعالیت هایی بدون عشق و علاقه به زبان فارسی امکان پذیر نیست. این اثرهم در افغانستان و هم در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. تلقی ایرانیان از زبان مردم افغانستان، زبان پشتو است، در صورتی که باید گفت افغانستان، از وارثان زبان فارسی است».
در پایان این نشست، دکتر حداد عادل، دکتر رواقی و دکتر مولایی، کتاب «زبان فارسی افغانستان» را رونمایی کردند.